Lokalizacja

Ul. Krakowska, Skarżysko- Kamienna, woj. świętokrzyskie GPS: 51.101932°N, 20.839595°E

 

Opis

"DZIAŁACZOM - BOHATEROM MIASTA SKARŻYSKA, A TAKŻE BOJOWNIKOM RUCHU OPORU Z INNYCH STRON POLSKI I INNYCH KRAJÓW, KATOWANYM W TYM BUDYNKU I STRACONYM NA BORZE I BRZASKU PRZEZ HITLEROWSKIEGO OKUPANTA W LATACH 1940 - 1944, TABLICĘ TĘ POŚWIĘCA SPOŁECZEŃSTWO M. SKARŻYSKA W 1958 R." 

Szkoła Podstawowa nr 1 została zajęta przez oddział SS 28 stycznia 1940 roku. W następnych dniach (do 10 lutego) Niemcy aresztowali w Skarżysku około 420 osób. Wśród aresztowanych byli ludzie z różnych środowisk i grup społecznych: robotnicy z zakładów metalowych, kolejarze, przedstawiciele inteligencji, duchowieństwo, przedsiębiorcy oraz burmistrz miasta wraz ze swoim zastępcą. Wśród aresztowanych było kilkudziesięciu harcerzy, oraz członków "Sokoła" i "Strzelca".

Podczas przesłuchań więźniowie byli torturowani. Od 2 lutego działał w szkole sąd policyjny złożony z trzech oficerów SS, którzy w błyskawicznych procesach wydawali wyroki śmierci. 

12 lutego 1940 roku, Niemcy rozpoczęli wywózkę skazanych do lasku na Borze, gdzie skazani byli rozstrzeliwani, a ich ciała wrzucane do wielkich dołów. Egzekucje trwały do 14 lutego 1940 roku. Na Borze rozstrzelano łącznie około 360 osób. 

Pozostali więźniowie (61 osób) zostali wywiezieni do więzienia w Radomiu, gdzie 29 z nich zostało rozstrzelanych. Zwolniono dwudziestu więźniów, a resztę wywieziono do obozów koncentracyjnych lub innych więzień. 

Szkoła została ponownie zajęta przez SS w czerwcu 1940 roku. Niemcy przeprowadzili kolejną falę aresztowań w Skarżysku, ale większość osadzonych stanowili więźniowie przywiezieni z innych kieleckich powiatów. Przez prawie cały czerwiec zwożono, przesłuchiwano i torturowano więźniów. 29 czerwca 1940, Niemcy przewozili więźniów do lasu na Brzasku, gdzie byli rozstrzeliwani i grzebani w wykopanym wcześniej dole. Około 40 więźniów wywieziono do więzienia w Radomiu. 

Na Brzasku rostrzelano około 760 osób. Byli wśród nich więźniowe ze szkoły na Bzinie oraz mieszkańcy Końskich, Iłży, Starachowic, Ostrowca Świętokrzyskiego, Ćmielowa, Opatowa, Buska, Sandomierza, Radomia i Kielc. 

Dziś w Szkole Podstawowej nr 1 możemy zobaczyć Izbę Pamięci, w której zgromadzono pamiątki tamtych tragicznych wydarzeń. Izba mieści się w pomieszczeniu wartowni więziennej z 1940 roku. Część sal w podziemiach i na parterze była zamieniona na cele więzienne. Więźniowie przetrzymywani byli w obecnych pomieszczeniach jadalni, kuchni, świetlicy, magazynów, łazienki. Na pierwszym piętrze za cele służyły dzisiejsze sale lekcyjne nr 42, 46 i 48. Obecna mała sala gimnastyczna była celą śmierci.

 

Galeria

skarzysko sp1 01

skarzysko sp1 02

skarzysko sp1 03

skarzysko sp1 04

skarzysko sp1 05

skarzysko sp1 06

skarzysko sp1 07

skarzysko sp1 08

skarzysko sp1 09

skarzysko sp1 10

skarzysko sp1 11

skarzysko sp1 12

skarzysko sp1 13

skarzysko sp1 14

skarzysko sp1 15

skarzysko sp1 16

skarzysko sp1 17

skarzysko sp1 18

skarzysko sp1 19

skarzysko sp1 20

 

Ania
Najciemniej zawsze pod latarnią. Pracowałam w tej szkole 9 lat i nigdy nie byłam w izbie pamięci, wstyd. Teraz muszę się tam wybrać. Czy trzeba specjalnie się umawiać na takie zwiedzanie?
0
mojeSwietokrzyskie.pl
Ania powiedziała :
Czy trzeba specjalnie się umawiać na takie zwiedzanie?

Ja po prostu wszedłem do sekretariatu i spytałem czy mogę wejść do Izby Pamięci. Jedna z Pań woźnych mi otworzyła i to wszystko. Nikt mnie nie poganiał więc mogłem spokojnie przyjrzeć się ekspozycji.

pozdrawiam

0
Ania
I tak zrobię. Jako były pracownik nie powinnam mieć żadnych problemów.
0

1500 Pozostało znaków