Sandomierska katedra została wybudowana około 1360 roku, z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Wtedy budowana jako kolegiata, która do godności katedry podniesiona została w roku 1818 wraz z utworzeniem diecezji sandomierskiej. Świątynia została wzniesiona w miejscu pierwotnej kolegiaty romańskiej, zniszczonej przez Tatarów w XIII wieku i Litwinów w 1349 roku. Świątynia została wybudowana w stylu gotyckim. Ma konstrukcję halową ze sklepieniami krzyżowo-żebrowymi... 

Brama Opatowska - gotycka brama wjazdowa do miasta wzniesiona w XIV w z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. W systemie gotyckich murów obronnych miasta były 4 bramy - Opatowska i nie zachowane - Zawichojska, Lubelska i Krakowska oraz dwie furty, z których zachowała się Dominikańska zwana 'Uchem Igielnym", a także 21 baszt obronnych. Na północnej elewacji bramy istnieje oryginalna prowadnica, po której opuszczano kratę zamykającą wjazd do miasta... 

Pierwotny kościół był drewniany, wzniesiony z fundacji biskupa krakowskiego Iwona Odrowązą w 1226 roku. Obecny murowany zbudował Grzegorz Kanonik Sandomierski około 1426 roku w stylu gotyckim. Po pożarze w 1637 roku powiększony i gruntownie przekształcony przez księdza Szymona Dzierżęgę, konsekrowany przez biskupa krakowskiego Mikołaja Oborskiego w 1660 roku. W latach 1706-1719 ksiądz Jakub Orzechowski przebudował murowaną kaplicę św. Barbary, chór i uporządkował groby pod kościołem.

Pierwsza wzmianka o zamku "Peskenstein" pojawiła się w roku 1315. W pierwszej połowie XIV wieku Kazimierz III Wielki wybudował w tym miejscu gotycki zamek, jako element systemu obronnego Orlich Gniazd. Zamek składał się z dwóch części: dolnej i górnej, która postawiona na skale zwanej "Dorotką", nie zachowała się do czasów obecnych. W drugiej połowie XIV wieku zamek przebudowano na styl renesansowy...